Geef hier een voorstelling van uw organisatie, en meer bepaald van haar Good Food-benadering.

Schijf van vijf kwartet

Kenmerken:
Doel: Stimuleert taalontwikkeling door slimme vragen te stellen en goed op te letten. 
Kwartet: Vind vier dezelfde kaarten van het betreffende onderwerp.
Oefenvorm: Ontdekken van de verschillende voedingsgroepen. 
Leeftijd: Geschikt voor alle leeftijd.
Aantal spelers: 2 tot 4 spelers.
Speelduur: Ongeveer 15-20 minuten per spel.

Speluitleg:
Het spel werkt volgens het bekende kwartetprincipe, waarbij spelers setjes van vier bij elkaar horende kaarten proberen te verzamelen.
In het geval van de schijf van vijf zijn deze sets gebaseerd op verschillende voedingsgroepen. 
 

Inhoud van het spel:
40 kaarten met 8 sets.

Materialen

Controleattest grootkeukens (pro)

Het Good Food controleattest voor grootkeukens richt zich op centrale keukens waar dagelijks een groot aantal maaltijden wordt geproduceerd die bestemd zijn voor kantines in scholen, kinderdagverblijven, woonzorgcentra, bedrijven ... in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Het Good Food label dient o.a. om private en publieke kantines aan te zetten duurzamer te werk te gaan. Voor de grootkeukens bestaat zo’n label niet, terwijl zij toch vaak een belangrijke leverancier zijn van deze kantines.

Daarom werd een attest in het leven geroepen dat als doelen heeft:

  • Aan te geven dat een grootkeuken in staat is om aan de kantines waar ze levert een gamma aan te bieden dat voldoet aan de vereisten van het Good Food label;
  • De toegang tot het label voor kantines te vergemakkelijken.

Het controleattest bestaat dus, anders dan het kantinelabel, niet uit verschillende niveaus (‘vorken’). Meer info over het Good Food label voor kantines

 

Werking

Eerste toegangsvoorwaarde

Een grootkeuken zijn die levert aan een of meer kantines in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Voordelen voor de grootkeuken

Je kan gratis een onafhankelijke audit te laten doen die resulteert in een volledig rapport waarin alle Good Food criteria worden opgesomd waaraan je bedrijf kan beantwoorden.

Dit rapport kan een interessante marketingtool zijn. Het kan dienen om kantines te helpen die op zoek zijn naar een grootkeuken die kan beantwoorden aan Good Food criteria.

Criteria

Het systeem van controleattesten maakt een onderscheid tussen criteria voor centrale keukens en criteria voor geleverde kantines:

Voorwaarden om het controleattest te verkrijgen

De grootkeuken moet bewijzen dat haar voedselaanbod kan beantwoorden aan de wettelijke criteria van het Good Food-kantinelabel.

Voor alle duidelijkheid: het is niet verplicht dat alle kantines die door de grootkeuken worden beleverd voldoen aan de Good Food-criteria.

Engagementen

Als grootkeuken engageer je je de inspecteur voor, tijdens en na de audit alle door hem gevraagde bewijsstukken te bezorgen. Je verbindt je er ook toe om tijdens de hele duur van het attest ter beschikking te blijven en alle door Leefmilieu Brussel en/of de inspecteur gevraagde documenten te bezorgen.

Leefmilieu Brussel en het controleorganisme verbinden zich ertoe geen persoonlijke of economische gegevens te onthullen.

Geldigheid van het attest

  • 2 jaar vanaf de datum van afgifte voor grootkeukens met verschillende klanten en een voedingsaanbod dat kan verschillen naargelang de klant: de centrale keuken levert aan verschillende klanten en voert verschillende contracten en/of overheidsopdrachten uit.
  • 3 jaar vanaf de datum van afgifte voor grootkeukens met een unieke klant. Als deze verschillende kantines heeft, is het voedselaanbod identiek in al zijn kantines.

Het attest vernieuwen

Minimum drie maanden voor het einde van de geldigheidsduur (zie vorige punt), kan je een vernieuwing van het attest aanvragen door opnieuw een kandidaatsdossier in te dienen. Er volgt dan opnieuw een volledige audit, deels administratief en deels ter plaatse.

Prijs van het controleattest

In 2024 is het controleattest gratis voor iedereen. Dit blijft zo vanaf 2025 behalve voor grootkeukens met verschillende klanten en een voedingsaanbod dat kan verschillen naargelang de klant. In dat geval zijn, vanaf 2025, de eerste 13 uur van de controle gratis en worden alle verdere nodige controle-uren aangerekend aan het uurtarief dat op dat moment van toepassing is (op aanvraag).

 

Documenten

Als de audit een positief resultaat heeft opgeleverd, zal het controleorganisme je volgende documenten bezorgen:

1. Het controleattest

Op het attest worden de resultaten samengevat voor elk van de Good Food-criteria waarop de grootkeuken werd gecontroleerd.

Het wordt eveneens gepubliceerd op het Good Food-portaal.

2. Lijst met kantines die in aanmerking kunnen komen voor het Good Food-Kantine label

Deze lijst vermeldt voor elke Brusselse kantine (of groep kantines) die door je grootkeuken wordt bevoorraad, of haar aanbod al dan niet voldoet aan de verplichte criteria van het Good Food-label. De verbeterpunten worden gespecificeerd.

De lijst maakt het gemakkelijk om kantines te identificeren die het Good Food-kantinelabel zouden kunnen aanvragen via het vereenvoudigde aanvraagsysteem. Hij wordt niet gepubliceerd en is enkel beschikbaar op aanvraag voor grootkeukens.

Optioneel: het controlerapport

Als je meer details wilt weten over de resultaten van de audit van je grootkeuken, kan je een uitgebreider rapport aanvragen bij de helpdesk.

Opmerking

Op aanvraag kan een al grotendeels ingevuld kandidaatsdossier bezorgd worden aan kantines die het Good Food-label willen halen en die klant zijn bij een grootkeuken die een controleattest ontving. Het dossier bevat de resultaten van de audit van de grootkeuken.

Dit document wordt niet gepubliceerd en niet doorgegeven aan de grootkeuken. Het wordt enkel op aanvraag bezorgd aan de hierboven beschreven kantines.

 

Communicatie over het controleattest

Het controleattest is geenszins een label, enkel een bewijsstuk dat kantines kan overtuigen om met de grootkeuken te werken. De grootkeuken mag in haar communicatie dus ook niet verwijzen naar een label.

Communicatie naar de Brusselse kantines waar de grootkeuken levert, kan wel. Leefmilieu Brussel stelt je daartoe een template ter beschikking en zal zelf ook proactief kantines benaderen die in aanmerking kunnen komen voor het Good Food-label.

Meer details over procedures en voorwaarden zijn te vinden in het document ‘Hulpmiddel voor het controleattest grootkeukens’.

Een controleattest aanvragen

  • Om als grootkeuken je kandidatuur in te dienen, vul je het kandidaatsdossier en de bijlage in en verstuur je het per e-mail naar helpdeskkantine@leefmilieu.brussels
  • Je krijgt dan een link toegestuurd naar een gedeeld dossier waarin je alle gevraagde bewijsstukken kan verzamelen. Je kan hiervoor ook hulp krijgen van de helpdesk.
  • Eens het volledige dossier is ontvangen door Leefmilieu Brussel, zal een onafhankelijk controleorgaan het onderzoeken en een audit van de grootkeuken plannen.

Een meer gedetailleerde beschrijving van het kandidaatsdossier, vind je in dit document.

Overheidssteun

Good Food Kantine-label (pro)

In Brussel worden elk jaar ruim 73 miljoen maaltijden geserveerd in bedrijven, administraties, scholen, universiteiten, kinderdagverblijven, ziekenhuizen en rusthuizen. Al deze kantines kunnen aanspraak maken op het Good Food Kantine-label. Ontdek hier hoe het te verkrijgen.

Steeds meer grootkeukens worden zich bewust van het belang van duurzame voeding. Ze bieden lokale en seizoensgebonden gerechten, bereiden veggiemenu's en organiseren acties om minder voedsel te verspillen. Leefmilieu Brussel wil dat engagement aanmoedigen door hen een evolutief label toe te kennen. Het label helpt grootkeukens om duurzamer te werk te gaan. 

 

Kantine of restaurant?

Het label Good Food-kantine is gericht op catering voor een collectieve voorziening, m.a.w. een kantine.

Dienstverlening voor een collectieve voorziening

Een kantine verleent een dienst aan een collectieve voorziening (zoals een school, bedrijf, administratie, ziekenhuis, kinderdagverblijf, rusthuis, enz.), in tegenstelling tot een restaurant dat zich richt tot particulieren.

Eén maaltijd per dag, meestal 's middags

De meeste kantines bieden uitsluitend een middagmaal. In sommige sectoren (zoals ziekenhuizen, rusthuizen en bepaalde bedrijven) kunnen ze echter tot drie maaltijden per dag aanbieden om te voldoen aan de noden van het personeel (het aanbod is dan niet bestemd voor het grote publiek).

Een beperkt aanbod

Een kantine verwerkt een grote hoeveelheid maaltijden, waardoor het aanbod beperkt is. Restaurants hebben daarentegen een uitgebreidere kaart.

 

Een evolutief label: van één tot drie vorken

Het label dat de kantines krijgen, bevat één, twee of drie vorken. Elk niveau stemt overeen met meer gediversifieerde criteria voor smakelijke, gezonde en milieuvriendelijke voeding.

Eerste vork: de verplichte criteria van het Good Food Kantine-label

Om hun eerste vork te krijgen, moeten de grootkeukens voldoen aan een aantal verplichte criteria, zoals:

  • Een minimale hoeveelheid biologische producten, een vegetarisch aanbod en seizoensproducten aanbieden.
  • Voedselverspilling bestrijden.
  • De klanten informeren en sensibiliseren rond duurzame voeding.

Tweede en derde vork: optionele criteria

Om de tweede en derde vork te krijgen, moet de kantine voldoen aan optionele criteria, waarmee ze hun doorgedreven inzet aantonen. Denk bijvoorbeeld aan de herkomst van eieren, de terbeschikkingstelling van kraantjeswater, een aanbod maatschappelijk verantwoorde producten, enz.

 

De stappen om het label te verkrijgen

Belangrijk: voor een kantine die gebruik maakt van een grootkeuken* om de maaltijden voor haar consumenten te bereiden en te leveren, is de aanvraagprocedure om het Good Food Kantine-label te verkrijgen anders en eenvoudiger dan voor kantines die hun maaltijden ter plekke produceren. De specifieke procedure staat beschreven in het document ‘Good Food kantine beleverd door een grootkeuken – procedure’.

*Een grootkeuken is een keuken die maaltijden produceert voor kantines van collectiviteiten buiten haar productielocatie. Dit houdt in dat er een groot aantal maaltijden per dag wordt bereid, waarvan de meeste aan kantines worden geleverd (een deel van de geproduceerde maaltijden kan in de kantine van de grootkeuken worden geconsumeerd).

1. Het deelnameformulier

Dat formulier bevat de contactgegevens van de organisatie en wordt ondertekend door de directie. Heeft de organisatie meerdere vestigingen, dan moet een dossier worden ingediend voor elk van deze vestigingen.

2. Gratis begeleiding

Gespecialiseerde consultants bieden de kandidaatorganisaties gratis begeleiding om hen te helpen het label te behalen. Daarnaast worden ook een gratis opleidingscyclus en bewustmakingssessies georganiseerd.

3. Het kandidaatsdossier

Uiterlijk een jaar na de verzending van het deelnameformulier moet het volledige kandidaatsdossier worden ingediend. De kandidaatsdossiers kunnen 2 keer per jaar (vóór de 2e maandag van maart en oktober) worden ingediend. 

Om de procedure te vereenvoudigen, hebben we twee nieuwe documenten gemaakt:

  • een vereenvoudigd aanvraagformulier dat u moet invullen en ondertekenen.
  • een document voor zelfcontrole dat u moet invullen volgens de criteria waaraan u voldoet.

De criteria en documenten worden regelmatig geüpdatet. Het is daarom belangrijk om bij de voorbereiding van uw dossier de laatste versies van het vademecum, het auto-controledocument en het kandidaatsdossier te downloaden. U vindt deze steeds onderaan deze pagina.

Aanpassingen aan het vademecum worden 1 keer per jaar doorgevoerd en zijn geldig vanaf de 2de maandag van oktober. 

4. De controle

Een onafhankelijk controleorgaan voert de controle uit. Indien toepasselijk, wordt een bezoek  gepland om de naleving van de criteria, de menu's, de facturen van leveranciers en de certificaten te controleren.

5. Een label voor drie jaar

Het label is drie jaar geldig. Tijdens die periode kunnen controles worden georganiseerd. Daarna kan een aanvraag voor een verlenging worden ingediend. Een nieuwe kans voor een vorkje meer!

 

Gelabelde kantines

Kinderdagverblijven, rusthuizen, ziekenhuizen, bedrijven, scholen ... Het aantal Brusselse kantines met het Good Food-label neemt voortdurend toe. Om de kantines en hun aanpak te kennen, klik hier!

 

Volgende deadline voor kandidaatsdossiers

Maandag 13 oktober 2025

Overheidssteun

Bon et Sain - Les collations durables

Ter info: dit inspirerende project is alleen beschikbaar in het Frans

Les enfants ont souvent des goûters peu sains, accompagnés de nombreux emballages. Pour remédier à cela, le groupe de patient·e·s Bon et Sain de la Maison Médicale Globule à Schaerbeek a pris l'initiative d'organiser des ateliers participatifs où les habitant·e·s du quartier peuvent se réunir, échanger des conseils et préparer des collations saines et écologiques pour les goûters de leurs enfants mais aussi réaliser des pochettes réutilisables pour les mettre dans le cartable !

Les objectifs du projets sont de créer un moment convivial d'échange autour de l'alimentation saine et de la réduction des déchets en impliquant les parents des écoles du quartier.

Ce projet a été soutenu par Bruxelles Environnement dans le cadre de l’appel à projets citoyens Inspirons le Quartier - volet Good Food de 2021 à 2023.

Inspirerende projecten

Le Bercail des enfants

Ter info: de inhoud van dit formulier bestaat alleen in het Frans

Le Bercail des enfants est un projet citoyen qui a germé dans la tête d’un groupe de voisins et amis du quartier Sainte-Alix, à Woluwe-Saint-Pierre : « À l’heure où notre société est de plus en plus déconnectée de son environnement, il nous a paru intéressant de chercher à nous reconnecter à la Nature en profitant du patrimoine naturel et des dynamiques sociales déjà présentes dans le site des Fraternités du Bon Pasteur. »

Le Bercail des enfants est une mini-bergerie qui accueille actuellement 2 brebis. Ce projet est un support d’animations qui veulent sensibiliser les enfants à l'alimentation durable et au respect des animaux et de la nature : nourrissage et soin, traite, tissage de bracelets en laine, "transhumance" vers la prairie ou dans le quartier...

Outre le groupe porteur, le projet accueille aussi des adultes habitant le quartier et des jeunes qui fréquentent le lieu. Ces bénévoles contribuent à l’organisation des activités, participent aux chantiers collectifs (travaux de construction et entretien des installations) et envisagent une petite production de fromage. Plusieurs collaborations ont eu lieu ou se préparent autour du projet, notamment des échanges avec d’autres bergers urbains de Bruxelles et un projet d'éco-pâturage mis en place avec l’école voisine, l’ICHEC, qui pourrait s’étendre sur d’autres lieux de la commune.

Depuis sa création en juillet 2021, le Bercail des enfants a accueilli plus de 700 personnes, enfants, jeunes et adultes, venant du quartier ou d’autres communes bruxelloises.

Le Bercail des enfants a été mis en place en collaboration avec l’ASBL de La Ferme d’Anjou et celle des Fraternités du Bon Pasteur.

Ce projet a été soutenu par Bruxelles Environnement dans le cadre de l’appel à projets citoyens Inspirons le quartier - volet Good Food en 2021.

Inspirerende projecten

Le Fou'r à lier

Ter info: dit inspirerende project is alleen beschikbaar in het Frans

Ce projet ambitieux a été soutenu par Bruxelles Environnement dans le cadre de l’appel à projets citoyens Inspirons le quartier - volet Good Food en 2021. Il est en cours de réalisation.

Le projet "Le Fou'r à lier" est situé dans le quartier de la Roseraie, à Uccle. Il vise à créer des liens entre les habitants de tous âges, à sensibiliser à l'alimentation durable à travers différentes actions en faveur de l'environnement, et à encourager l’autonomie alimentaire, le "faire soi-même" et le respect de la nature et de la biodiversité.

Ce projet mobilisera le quartier et les usagers du lieu dans sa création. Les axes principaux du projet sont :

  • La construction d’un lieu regroupant différentes fonctions autour d’un four à pain ;
  • L’implantation d’un poulailler ;
  • La réorganisation d’un potager actuellement centré sur des parcelles individuelles.

Impacts sur le quartier

Le Fou'r à lier veut permettre aux citoyens d'apprendre à mieux connaître leur alimentation et d'en devenir acteurs, notamment en :

  • Comprenant ce qui est sain pour le corps, dans le respect de la planète ;
  • Apprennant à faire pousser ses fruits et légumes ;
  • Apprennant à élever des poules ;
  • Se réappropriant certaines techniques de transformation (fabrication du pain).

Le projet vise tant les habitants du quartier que les usagers de la Roseraie issus de différentes initiatives : école des devoirs, crèche, potager collectif, repair café, activités artistiques...

Actions projetées

  • Construction d’une structure de protection accueillant le four à pain, un lieu de stockage du bois et du matériel de boulangerie et des outils du potager ;
  • Mise en place de fournées et d’ateliers pédagogiques pour différents publics cibles ;
  • Potager :
    • Réorganisation du potager en véritable potager collectif ;
    • Création d'un compost ;
    • Construction d’une serre (dôme à semis) ;
  • Poulailler : construction d’un enclos à poules protégeant des prédateurs présents sur le site ;
  • Communication - sensibilisation :
    • Création de panneaux didactiques pour informer le public sur les différentes facettes du projet du "Fou’r à lier" ;
    • Mobilisation du quartier dès la collecte des matériaux pour la construction du four ;
  • Organisation de la collecte de matériaux de construction issues au maximum de la récupération.
Inspirerende projecten

Resilfood

Ter info, de hoofdtaal van deze acteur is Frans.

Resilfood est un consultant bilan carbone, actif dans la sensibilisation tout public sur les enjeux climatiques, environnementaux et de l'alimentation durable, ainsi que dans l'accompagnement de PME du secteur alimentaire pour une alimentation durable et moins dépendante aux énergies fossiles.

Resilfood propose :

  • Aux consommateurs, entreprises, organisations, associations, écoles :
    • Des ateliers, conférences de sensibilisation sur les enjeux climatique et environnementaux et d'initiation à l'alimentation durable.
  • Aux entreprises du secteur alimentaire, restaurants, traiteurs, épiceries, boulangeries - pâtisseries... des services pour :
    • Diminuer et maitriser l’utilisation des énergies fossiles.
    • Anticiper et réduire l’impact des énergies fossiles sur l’augmentation de votre foodcost.
    • Vous aider dans une démarche zéro déchet et zéro gaspillage.
    • Aller à la rencontre d'une  ouvelle clientèle soucieuse d’une alimentation saine et respectueuse de son environnement.
    • Faciliter une labélisation tel que Good Food ou vous démarquer comme acteur engagé pour une société bas carbone.
Illustratie
Talen
Frans
Adresse

België

E-mail
info@resilfood.be

État des lieux des cantines bruxelloises en matière d'alimentation durable et de l'impact de la stratégie Good Food

Ter info: deze studie bestaat enkel in het Frans

Étude, Sonecom, 2020, 35 p.

Cette étude, réalisée par Sonecom à l'intention de Bruxelles Environnement, porte sur les cantines bruxelloises. Elle vise à évaluer si, 5 ans après le lancement de la stratégie Good Food, celle-ci a donné les résultats escomptés au sujet des cantines sur le territoire bruxellois.

Objectifs et résumé

L’étude comporte 3 volets :

  • Volet 1 : Recensement des cantines présentes en Région de Bruxelles-Capitale et en quelle quantité ;
  • Volet 2 : Dans quelle mesure les cantines bruxelloises servent-elles de l’alimentation durable et comment se positionnent-elles à cet égard ? Cette évaluation englobe toutes les cantines bruxelloises, y compris les labellisées Good Food. L’étude compare la durabilité entre les cantines labellisées et non labellisées, et identifie l’impact de la stratégie qui, pour les cantines, se concentre sur le label ; 
  • Volet 3 : Quels sont les facteurs qui encouragent et freinent les écoles dans le développement d’une alimentation durable ? Focus sur les cantines scolaires étant donné qu'elles concernent les jeunes, qui sont le public prioritaire de la stratégie Good Food.

Résultats

Volet 1 : Recensement des cantines en Région bruxelloise

La base de données de l’AFSCA contient 1657 entrées, ce qui correspond au nombre total de cantines sur le territoire régional bruxellois. 40 % possèdent des gestionnaires multiples et 60 % ont un gestionnaire unique.

Près de 2/3 des cantines sont celles des crèches et des établissements scolaires bruxellois. La catégorie « autre » de l’AFSCA représente quant à elle près d’un quart de la population de cantines. Cette catégorie reprend des centres de soins, d'hébergement et d'accueil (centres de soins de jour, centres d’aide pour les sans-abris, Maisons de l’Aide à la jeunesse, etc.).

Les cantines des établissements scolaires sont significativement plus nombreuses à être gérées par un gestionnaire multiple (53 %), alors que les cantines des maisons de repos, des hôpitaux et des autres établissements sont gérées à entre 15 et 30 % par un gestionnaire multiple.

  • Un peu plus de la moitié des crèches gèrent au moins une cantine et un peu moins de la moitié des établissements scolaires en gèrent au moins une.
  • Plus de 80 % des maisons de repos organisent des repas.
  • Les prisons ont toutes une cantine, et les hôpitaux ont souvent plusieurs cantines sur un même site.

Volet 2 : Enquête quantitative

Durabilité

Les contrats pour la fourniture des repas prévoient dans 60 % des cas des clauses relatives aux différents critères de l’alimentation durable : utiliser des produits saisonniers, réduire la quantité de viande et proposer des alternatives végétariennes.

  • Ce sont les produits saisonniers et les plats végétariens qui sont les éléments les plus souvent renseignés comme étant proposés tous les jours : cela concerne en moyenne 25% des cantines bruxelloises.
  • Les crèches et les maisons de repos sont significativement plus nombreuses à faire attention aux produits de saison. Les crèches sont par contre significativement moins nombreuses à proposer un plat végétarien tous les jours.
  • 1/3 des cantines déclare travailler avec des producteurs belges, et 19% avec un producteur situé à moins de 50 km.
  • Pour lutter contre le gaspillage alimentaire, 1 sur 2 agit sur les commandes et les achats de produits, 1/3 en réduisant la quantité de nourriture servie, et 1/4 en améliorant la qualité du goût.

Lorsqu’ils évoquent les obstacles rencontrés pour atteindre une alimentation plus durable, les répondants pointent :

  • Le fait que le fonctionnement leur est souvent imposé et qu’ils n’ont pas de réel pouvoir de décision ;
  • Le Décret gratuité qui les empêche d’initier des projets (pour les établissements scolaires) ;
  • L'infrastructure ne permettant pas d’installer une cuisine aux normes.

Notoriété et intérêt du label Cantine Good Food

Les positions sur le label Cantine Good Food sont partagées : une moitié semble intéressée par les propositions d’accompagnement Good Food, l’autre moitié non. Il n’y a pas de relation significative entre ces réponses et le type de public.

  • Seuls 5 établissements affirment avoir le label ou être en cours de procédure pour l’obtenir ; il s’agit d’écoles et de crèches. Plus de 90 % des répondants n’ont pas le label.
  • 2/3 des répondants ne connaissent pas bien le label Cantine Good Food.
  • Le label semble susciter un certain intérêt pour la moitié des établissements.

Lorsqu’ils évoquent les avantages et les inconvénients de la mise en place du label Cantine Good Food, les répondants identifient :

  • L’attractivité ;
  • Le caractère exemplaire qui pourrait bénéficier à l’école ;
  • La meilleure nourriture ;
  • Le partage de valeurs communes ;
  • La création de lien avec les parents ;
  • Etc.

Ils pointent en revanche le manque de moyens humains et financiers de ce genre d’initiative.

Volet 3 : Enquête qualitative écoles

Les acteurs clés

  • Dans le cadre d’une cantine fonctionnant avec des fournisseurs externes, le pouvoir organisateur des écoles est un levier déterminant dans la mise en place d’une offre de repas plus durable à la cantine. Puisqu’il est le gestionnaire des contrats avec les fournisseurs, lui seul a la mainmise sur les exigences en matière de durabilité dans le contenu des menus. Dans le contexte communal, ce levier est d’autant plus important que, généralement, le choix du fournisseur et les clauses du contrat sont les mêmes pour l’ensemble des écoles.
  • La direction et l’équipe administrative sont également deux acteurs essentiels dans l’organisation des cantines, surtout lorsque celle-ci se gère en interne et dans les établissements secondaires. Ce sont aussi les directions, parfois en concertation avec les équipes éducatives qui cadrent le contenu alimentaire que les élèves peuvent apporter.

Les motivations d'action

  • La question de l’alimentation saine et des ingrédients de qualité est omniprésente dans les établissements scolaires. Ceux-ci la définissent comme une alimentation équilibrée et utilisant des ingrédients frais.
  • L’un des premiers éléments, surtout dans les écoles fondamentales, est la question du goût, c’est-à-dire faire découvrir des saveurs et développer le goût des enfants.
  • Les écoles, aussi bien fondamentales que secondaires, sont très attentives aux questions de gaspillage, aussi bien dans la préparation des repas que pour le contenu des assiettes ; elles développent des trucs et astuces qui permettent de limiter ce fléau.

L'alimentation comme projet collectif

L’amélioration de l’alimentation dans une visée plus durable est d’autant plus efficace que tous les acteurs collaborent dans un projet commun lié à une thématique environnementale.

Le contrat avec les fournisseurs

  • Beaucoup d’établissements scolaires font appel à des fournisseurs externes pour les repas de la cantine.
  • Les écoles apprécient que certains fournisseurs proposent des activités et animations sur le thème de l’alimentation. 

Les aspects financiers et infrastructurels

  • Le manque de moyens financiers est présenté par les établissements comme un frein. Ils « décrient » le Décret gratuité de l’école, qui met à mal beaucoup de projet liés à l’alimentation. Sans remettre en cause la gratuité scolaire, c’est un aspect qui vient freiner les projets des écoles en terme d’alimentation durable, alors que la contrepartie financière est insuffisante.
  • Un autre frein dans l’amélioration de l’alimentation vers plus de durabilité est celui de garder l’équilibre financier dans la gestion d’une cantine, tout en continuant à propose des prix accessibles voire démocratiques aux élèves.

Le contexte familial

Les établissements remarquent que les règles et les comportements qu’ils essayent de faire adopter aux enfants se répercutent dans les familles : l’enfant est un porte-parole de l’école vers la famille pour changer les habitudes alimentaires. Ainsi, l’interdiction de collations sucrées peut avoir un impact sur les collations à domicile.

Studies

Jim Wortel, duurzame en gezonde voeding, van klas tot in de boekentas – 5-8 jaar

Op school eten we en kunnen we eventueel koken, groenten kweken of fruit plukken. Er zijn tal van gelegenheden om met Good Food aan de slag te gaan, net zoveel als de verschillende facetten van duurzame voeding.

Leefmilieu Brussel nodigt je uit om Jim Wortel te verwelkomen in jouw klas en bij je leerlingen thuis. Betrek zo ook de ouders om de boekentas te vullen met duurzame en gezonde lunch en tussendoortjes.

Jim Wortel stelt voor aan de leerkrachten van leerlingen van 5 tot 8 jaar:

Om hem het hele schooljaar door uit te nodigen in de klas dankzij:

  • Een grote kalender van het schooljaar met de afbeelding van Jim Wortel voor aan de muur.
  • Maandelijkse fiches van pedagogische activiteiten: elke maand kan je samen met jouw leerlingen kennismaken met een Good Food-thema.
  • Transversale fiches om je te helpen de verbinding met de ouders te maken, de voedselpiramide of het milieu te bespreken met de allerkleinsten, de mascotte Jim te maken of de mogelijkheden te ontdekken om nog een stapje verder te gaan.
  • Een mail per maand met alle tools in pdf-formaat, de Good Food-actualiteit, uitwisselingen om elkaar te motiveren, …
  • Een ontmoeting aan het begin van het tweede trimester om tips uit te wisselen met je Brusselse collega’s.

Maar hoe de gezinnen sensibiliseren? Hoe kunnen de ontdekkingen in de klas de voedingsgewoonten thuis veranderen? En dit op een vriendelijke manier, zonder een oordeel te vellen.

Jim Wortel stelt voor aan de ouders:

Een fantastische jaarkalender. Elke maand wordt er een Good Food-thema ontwikkeld, geïllustreerd en vertaald in een uitdaging die de ouders zal toelaten Good Food-lekkernijen in de boekentassen van hun kinderen te stoppen. De kinderen kunnen deze kalender zowel thuis als in de klas ontdekken om deze waardevolle link tussen het gezin en de school te maken.

Zin om deel te nemen?

Dit pedagogisch project loopt over het hele schooljaar voor de 5 tot 8-jarigen. Alle leerkrachten van een kleuterklas of 1e graad lager uit een Brusselse school kunnen deelnemen, maar ook één enkele leerkracht kan deelnemen indien er geen andere collega’s meteen geïnteresseerd zijn.

Meer info over Jim Wortel

Ontdek de brochure van dit pedagogisch project (.pdf) en alle tools van Jim Wortel op de pagina met leermiddelen over duurzame voeding.

Illustratie © Adèle Dafflon

Documentatie

Gemeente Sint-Pieters-Woluwe

De gemeente Sint-Pieters-Woluwe heeft activiteiten en duurzame projecten ontwikkeld.

Gemeentelijke crèches

In de 9 gemeentelijke crèches zijn de bestelde verse groenten en fruit voor de peutermaaltijden 100% biologisch en zo veel als mogelijk uit de korte voedselketen. Deze overgang gebeurde trouwens zonder dat de kosten voor de ouders zijn gestegen. Vaarwel pesticiden, hallo Good Food!

Naast deze verandering werd er gedurende het hele schooljaar 2018-2019 een cyclus van opleidingen over duurzame voeding georganiseerd voor het crèchepersoneel. Deze opleidingscyclus eindigde met de participatieve uitwerking van een charter voor duurzame voeding in crèches.

Koning Boudewijnresidentie

Sinds 2017 heeft de keuken van de Koning Boudewijnresidentie het Good Food Kantine-label met 2 vorken gekregen, wat de aandacht vestigt op hun inspanningen om seizoensproducten te promoten en voedselverspilling tegen te gaan.

Illustratie
Talen
Frans
Dutch
Adresse

Charles Thielemanslaan 93
1150 Sint-Pieters-Woluwe
België

Telefoon
+32 2 773 06 18
E-mail
duurzaam@woluwe1150.be