Burgers

Deze tuin van 20 are (waarvan 3,8 are geteeld wordt) is een productief en pedagogisch instrument, dat wilde en geteelde biodiversiteit combineert. Het laat ons toe te experimenteren en de volledige duurzame voedingsketen concreet te herwaarderen en te illustreren:

• agro-ecologische productie van groenten en fruit op een kleine oppervlakte in de rand van de stad met een tuinbouwer, vrijwilligers en een ecopedagoog.
• sensibilisatie en gedragswijziging via uiteenlopende animaties en workshops
• verwerking ter plekke of in de keuken van het Groen en Blauw Huis
• consumptie en lokale distributie via een aankoopgroep

Deze werd opgericht met vrijwilligers die deelnemen aan het beheer, onder begeleiding van een tuinbouwer en een ecopedagoog.

Doe met ons mee :-) 
Het Maaiveld is geopend voor de vrijwilligers van maart tot december:

• op dinsdag van 13u30 tot 17u
• op vrijdag van 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 19u.

Bovendien, tussen 12u30 en 13u30, kan iedereen zijn picknick brengen (een individueel of een om te verdelen met de anderen) om samen te lunchen

Een inspirerend parcours voor wie op zoek is naar goede ideeën rond ecologisch tuinieren en stadsmoestuinen om zelf thuis na te volgen!

Doelstellingen

Door particulieren aan te moedigen om een (moes)tuin te beginnen en daarbij ecologische teeltmethoden toe te passen, streeft dit initiatief een drieledig doel na:

• bijdragen aan de het groene netwerk in de hoofdstad,
• de eigen voedselproductie versterken,
• de gewoonten veranderen op het gebied van tuinieren / groente- en fruitteelt.

De projectdragers moedigen ook aan tot hergebruik en recyclage, twee werkwijzen die overal op de educatieve boerderij zichtbaar zijn: opvang van hemelwater, compost maken (met of zonder wormen), valorisatie van gerecycleerd materiaal enz.

Samenvatting

De onderneming voor aangepast werk Nos Pilifs heeft meerdere thematische modelruimten gecreëerd op de pedagogische boerderij van 5 hectare in Neder-over-Heembeek. Deze didactische percelen laten zien hoe men ruimte in de stad kan benutten: een stadstuin, een tuin met eetbare wilde planten, een bovengrondse moestuinen, groendaken … Ideeën te over om zelfs de kleinste ruimte om te toveren tot een zone voor biodiversiteit en fruit- en groenteteelt.

De wandelaar komt tuinen en moestuinen tegen en ontdekt originele ideeën en goede werkwijzen die hem of haar zullen inspireren om zelf aan de slag te gaan in de tuin of op het balkon.

Zo is er een kleine stadstuin met een moestuin en een composthoop, een minikippenhok van lokaal hout met een groen dak, een reeks technieken om planten in bakken, in zakken en op muren te kweken enz.

In de praktijk 

• Het park van de Hoeve is van maandag tot zondag van 9u tot 18u geopend.
• Gratis toegang
• Contact: Ferme Nos Pilifs - 02 262 11 06 - info@pilifs.be

Dit project liep van 2015 tot 2024. Het is nu afgesloten.

De gemeente Etterbeek nodigde haar inwoners uit om kippen te adopteren. Zo kunnen ze hun voedingsafval valoriseren en worden ze in meer brede zin bewust van voedselverspilling - en bovendien krijgen ze dagelijks verse eieren te eten!

Doelstellingen

In het kader van het project "Stadskippen" worden kleine kippenhokken (twee kippen) in de tuinen van particulieren gebouwd.

Deze proefactie is gelanceerd door de Gemeente Etterbeek met steun van Leefmilieu Brussel. Ze beantwoordt aan meerdere Good Food-doelstellingen:

• Bewustmaking van de stadsbewoners inzake voedselverspilling
• Valorisatie van organisch afval (etensresten en groenafval)
• Productie van eigen voeding
• Promotie van en respect voor de natuur in de stad.

Het initiatief biedt ook gelegenheid voor ontmoeting, uitwisseling en solidariteit tussen buurtbewoners.

Samenvatting

Twintig gezinnen in Etterbeek stelden zich kandidaat om twee kippen te adopteren en daar minstens twee jaar voor te zorgen.

De gemeente steunde het initiatief via meerdere concrete maatregelen:

• Realisatie van een praktische gids inzake kippen houden in de stad
• Organisatie van een collectieve workshop voor het bouwen van kippenhokken (met levering van materiaal),
• Schenking van twee gevaccineerde, gezonde kippen aan de vrijwilligersgezinnen,
• Uitleen van een keukenweegschaal (voor wie die niet in huis had) gedurende twee maanden om het gevaloriseerde organische afval te kunnen wegen.

De kippen werden in de lente van 2015 aangeboden.

Doelpubliek

Elke inwoner van Etterbeek die over voldoende buitenruimte beschikte: minstens 10 m² gras voor de 2 kippen. Opgelet: binnenkoeren zijn in het geheel niet geschikt voor de installatie van een kippenren, want kippen hebben behoefte aan scharrelen en in de grond pikken, ook al betekent dit dat het gras zal verdwijnen.

In de praktijk

De vrijwilligersgezinnen ontvangen de kippen en worden eigenaar van die kippen. Ze tekenen een overeenkomst met de gemeente en verbinden zich ertoe om zich aan een reeks voorwaarden te houden:

• Ze zullen ruimte en voorzieningen beschikbaar maken om de kippen te houden;
• Ze zorgen voor de aankoop van graan, strooisel en eventueel hekwerk als ze de toegang van de kippen tot de tuin willen beperken;
• Ze zullen gedurende minstens twee jaar voor de kippen zorgen;
• Ze zorgen voor het onderhoud van de kippenren om de kippen gezond te houden en overlast voor de buren te voorkomen;
• Ze zullen het aan de kippen gegeven organische afval dagelijks wegen gedurende minstens twee maanden;
• Ze zullen deelnemen aan de activiteiten die door de Dienst Duurzame Ontwikkeling worden georganiseerd (de dag "open kippenrennen").

Steun

Leefmilieu Brussel (projectoproep Duurzame voeding 2014)

Het project "Challenge Duurzame Voeding" is bedoeld om een twaalftal gezinnen in Etterbeek kennis te laten maken met de beginselen van gezonde, duurzame voeding. De gemeente stelt een reeks activiteiten voor en begeleidt de deelnemers zes maanden lang om hen te helpen hun gewoonten te veranderen en lokale ambassadeurs van hen te maken.

Doelstellingen

• Twaalf vrijwilligersgezinnen kennis laten maken met te beginselen en voordelen van "Good Food".
• De deelnemers begeleiden bij de verandering van hun voedingsgewoonten.
• Een netwerk van ambassadeurs voor duurzame voeding op lokaal niveau opbouwen.
• De moeilijkheden in beeld brengen waarmee gezinnen te maken hebben als het gaat om de toegang tot kwaliteitsvoeding en de  tools ontwikkelen waaraan zij behoefte hebben.

Samenvatting

De Challenge neemt zes maanden in beslag. Twaalf gezinnen, indien mogelijk van diverse aard (samenstelling, leeftijd, cultuur enz.) en niet bekend met duurzame voeding, nemen op vrijwillige basis deel.

Aan de hand van een tiental collectieve activiteiten maken de deelnemers kennis met de vele dimensies van duurzame voeding: lokale producten, seizoensproducten, korte circuits, beperking van dierlijke eiwitten, biologische landbouw, tegengaan van verspilling enz. Die ontmoetingen vormen ook het moment om actiedomeinen in beeld te brengen en binnen de groep kennis en vaardigheden uit te wisselen: recepten, trucs en tips enz.

Via voedingscoaching wordt een aanvullende individuele benadering geboden om de kennis van de deelnemers te versterken.

Dit project wordt beheerd bij de dienst Duurzame Ontwikkeling in het kader van het projec Stadsboerderij, die meerdere Etterbeekse initiatieven rond duurzame voeding verzamelt, zoals de adoptie van kippen door particulieren of via collectieve kippenrennen en de verspreiding van een kit "Duurzaam tafelen onder buren".

Resultaten

Een evaluatie van de activiteiten bracht in beeld welke van die activiteiten het meeste succes opleverden:

• workshop "gezond ontbijt"
• workshop "zelf maken" (brood, gekiemde zaden, broodbeleg enz.)
• cursus vegetarisch koken
• moestuinactiviteit
• bezoek aan de boerderij

Ook de individuele voedingscoaching wordt zeer door de deelnemers gewaardeerd.

Aan het einde van de Challenge bevestigen alle deelnemers dat ze begrijpen wat de impact van onze voeding op de gezondheid en het milieu is. Alle deelnemers hebben hun voedingsgewoonten veranderd, elk volgens zijn eigen prioriteiten en op zijn eigen tempo.

Ze zetten nu de pet van ambassadeur voor duurzame voeding op en delen hun ervaring via diverse activiteiten: buurtfeesten, autoloze dagen enz.

De gemeente is ervan overtuigd dat dit thema belangrijk is voor de inwoners en stelt vast dat de deelnemers zeer gemotiveerd zijn. Daarom drie editie van de Challenge Duurzame voeding werden iutgevoerd in 2012, 2014 en 2016 .

Uitgevoerde tools

Brochure "Histoire d’un défi : 12 ménages etterbeekois transmettent leurs recettes, conseils & astuces de cuisine « durable »"

gedrukte versie op aanvraag verkrijgbaar bij de gemeente (02/627 27 54 - dd@etterbeek.be) 

Tentoonstelling "Histoire d’un défi"

op aanvraag te leen bij de gemeente (02/627 27 54 - dd@etterbeek.be)

Na meerdere maanden onderzoek lanceerde de brouwerij Brussels Beer Project het bier "Babylone", gemaakt op basis van onverkocht brood.

Doelstellingen

Brood maakt 12% van de verspilde voeding uit. Om die verspilling tegen te gaan zijn de initiatiefnemers van Sikaru op zoek gegaan naar een recept voor bier op basis van onverkocht brood en hebben zij de benodigde partnerschappen opgezet om dat bier te produceren.

Dit project van brouwerij Brussels Beer Project brengt meerdere aspecten van "Good Food" samen:

• allereerst de recuperatie van onverkochte voedingsmiddelen, waarmee wordt beantwoord aan de principes van de kringloopeconomie en de strijd tegen verspilling;
• vanuit sociaal oogpunt worden de productiestappen verzorgd door een integratieorgaan en heeft het welslagen van het project nieuwe jobs opgeleverd;
• tot slot produceert en selecteert de brouwerij haar bieren in creatieve samenwerking met de Brusselse burgers.

Samenvatting

De onderzoeks- en ontwikkelingsfase onder leiding van de brouwerij kreeg de naam Sikaru, du de naam van de Babylonische drank op basis van vergist brood waarop het project is geïnspireerd.

Tijdens deze fase werd met een bierrecept geëxperimenteerd en werd dit uitgetest op basis van een proces dat vergelijkbaar is met dat voor speciaalbieren. Daarnaast werd een goede manier gezocht om van brood weer meel te maken. Uiteindelijk vervangt het brood een deel van de gerst en vormt het 30% van de ingrediënten van het eindproduct.

Tegelijk zijn partnerschappen opgezet met vijf aanvullende organisaties:

• Delhaize [https://nl.delhaize.be/nl-be/inspiratiebabylone-bier-gebrouwen-op-basis…] leverde het onverkochte brood;
• Atelier Groot Eiland [http://www.ateliergrooteiland.be/nl/ateliers] zorgde voor de recuperatie van het brood en maakte er meel van;
• Brouwerij Anders [http://www.bieranders.be] bood technische bijstand bij het brouwen;
• De brouwerijeenheid van de UCL (INBR) realiseerde analyses van het brood (brouweigenschappen, rendement en parametrering)
• Het netwerk van Brusselse spelers inzake duurzame voeding Rabad [www.rabad.be] bood advies inzake duurzame ontwikkeling.

Het project Sikaru ontving steun van de overheid en leidde uiteindelijk tot het bier "Babylone", dat begin 2015 op de Brusselse markt is gelanceerd.

Resultaten

Het bier "Babylone" is goed onthaald door de consumenten in de hoofdstad.

De Delhaize-winkels leveren dagelijks de niet verkochte witte of bruine broden van die dag. Ze worden opgehaald door de medewerkers van Atelier Groot Eiland, waarna er meel van wordt gemaakt dat wordt verpakt en aan de nabijgelegen brouwerij wordt geleverd.

Voor een 4000 liter bier is 500 kg brood nodig. Elk flesje bier bevat dus het equivalent van anderhalve snee brood.

De brouwerij hoopt 10 ton broodmeel te kunnen verwerken in ruim 200.000 flesjes bier per jaar. Op termijn zal dit drie en een halve voltijdbaan opleveren.

Steun

• Leefmilieu Brussel (projectoproep Duurzame voeding 2013)
• Federale steun inzake duurzame ontwikkeling 

BoerenBruxselPaysans is een toonaangevend project voor de overgang naar duurzame landbouw in Brussel. Dit brede project, dat meerdere jaren zal bestrijken, is gericht op zowel de ontwikkeling van nieuwe productie-, verdeling- en verwerkingsinitiatieven als op de evolutie van de reeds aanwezige boeren en de betrokkenheid van de Brusselse consumenten.

Wat is BoerenBruxselPaysans?

Gebruikmakend van de expertise van vier verenigingen en twee overheden wil het project BoerenBruxselPaysans, dat wordt gefinancierd hoofdzakelijk door EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en aangestuurd door Leefmilieu Brussel, de hoofdstad tot een voorbeeld maken op het vlak van stadslandbouw.

De opdracht van BoerenBruxselPaysans:

• De lokale (Brussels Hoofdstedelijk Gewest en zijn voedingsgrondgebied) voedselproductie en -verwerking te vergemakkelijken en te verhogen  volgens ecologische productiewijzen voor de Brusselse eters. 

De doelstelling van BoerenBruxselPaysans:

• Een reproduceerbaar proefproject te creëren waarbij de volledige duurzame voedingsketen betrokken is, van de productie tot de consumptie.
• Dit proefproject vindt plaats op de grens van het randstedelijke grondgebied, voornamelijk in Anderlecht (Neerpede en Vogelzang).
• BoerenBruxselPaysans beperkt zijn actieradius bewust tot het kweken in volle grond (in tegenstelling tot niet-grondgebonden).

De methode van BoerenBruxselPaysans:

• Methodologische en technische steun van projecthouders
• Opleidingen
• Terbeschikkingstelling van infrastructuren en terreinen
• Ontwikkeling van korte ketens van verwerking en verkoop
• Sensibiliseringsacties en netwerking, ... 

De principes van BoerenBruxselPaysans:

• Het kapitaal van de bodem, lucht, water en biodiversiteit van de ecosystemen beschermen en verbeteren.
• De link tussen de stad en de randstedelijke omgeving met een landelijk karakter valoriseren en tot stand brengen, zowel op het niveau van de voedings-, menselijke, sociale en economische relaties als op het niveau van de landschappen.
• Een economische leefbaarheid van de operatoren verzekeren langs de hele waardeketen in een economisch ecosysteem, waar de marges evenwichtig verdeeld zijn tussen landbouwers, verwerkers en verdelers en waar de producten vlot toegankelijk zijn voor de Brusselse eters via de korte ketens.

Website

www.boerenbruxselpaysans.be

Contact

Leefmilieu Brussel

coördinator: Catherine Fierens - cfierens@environnement.brussels

Steun

• Programma FEDER 2014-2020 (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling)
• Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
• Innoviris, Brussels Instituut voor Onderzoek en Innovatie

De huidige crisissen in onze voedselproductie tonen aan dat we erg weinig informatie krijgen over de herkomst van onze voedingsproducten. Waar werden ze geproduceerd ? Op welke manier ? Welke additieven werden toegevoegd ? ... Allemaal vragen waar u als consument recht op heeft, maar vaak geen antwoord op krijgt.

Scan uw producten wil u dit antwoord geven. We gaan op zoek naar het verhaal achter uw voedingsproducten en geven informatie over de industrialisering van de voedselproductie. Tegelijkertijd bieden we een aantal alternatieven voor een gezonde, milieuvriendelijke en eerlijke voeding aan.

We begonnen onze website met het verhaal achter ons rundsvlees maar nadien werden eveneens campagnes uitgewerkt rond appels, vis, chocolade en een reeks andere voedingproducten.

Deze campagne werd afgesloten begin 2015.