Goed eten

Ter info: de inhoud van dit formulier bestaat alleen in het Frans

Les fours à pain traditionnels font leur retour en ville ! S’ils existent depuis des milliers d’années, leur présence a diminué drastiquement depuis la deuxième moitié du siècle dernier, en raison de l’expansion de l’industrie et des nouvelles habitudes alimentaires. Les fours à la campagne ont alors pratiquement cessé d’être utilisés et peu de fours ont survécu au développement des villes.

Néanmoins, depuis quelques années, les fours à pain font leur réapparition dans nos quartiers. En janvier 2020, on compte en effet à Bruxelles 10 fours à pain collectifs en usage, 6 fours en construction ou rénovation et 3 autres à l’arrêt, en attente d’un projet d’animation. Chaque année, des nouveaux projets de four voient le jour dans notre région.

Le réseau des fours à pain bruxellois est né à l’initiative du collectif de citoyens qui gère le Fournil du Hof ter Musshen à Woluwe-Saint-Lambert, dont la dynamique citoyenne et l’expérience technique permettent d'accompagner de nouveaux projets. Le réseau a notamment développé une page web pour le réseau et une cartographie des fours à pain de la région bruxelloise.

A travers sa page web et les différentes activités proposées dans la Région, le réseau facilite l’accès aux fours à pain bruxellois, permettant ainsi à toute personne intéressée de connaître ces projets et d’y participer selon ses motivations et possibilités.

Ce projet a été soutenu par Bruxelles Environnement dans le cadre de l’appel à projets citoyens Inspirons Le Quartier - volet Good Food en 2019.

Ter info: deze tool bestaat alleen in het Frans

A l'heure où le bien-être et les considérations environnementales sont au coeur des débats, le "Food & Pleasure Education Programme" propose aux plus jeunes de porter un autre regard sur leurs assiettes et de s'intéresser à la qualité et aux bienfaits qu'apportent les produits locaux.

Le livret Good Food à l'école propose, à chaque saison, de découvrir un produit en classe sous forme d'atelier ludique et participatif : des recettes toutes simples à réaliser sont suggérées pour régaler les petits gourmands.

Hup HUB Brussel is een project van Steunpunt Korte Keten, Bioforum en Innovatiesteunpunt. Het loopt van 1/7/2020 tot 30/6/2022.

De hoofddoelstelling van het project is de concrete uitbouw van minstens 2 voedselHUBS in de rand rond Brussel om van hieruit op een duurzame wijze Korte Keten, Bio en streekproducten in Brussel te leveren. Hierbij zal vertrokken worden vanuit een concrete vraag van de B2B klanten in Brussel (matchmaking vraag Brussel-producten-producenten). 

Deze hoofddoelstelling kan pas gehaald worden bij de realisatie van de volgende subdoelstellingen:

1/ In kaart brengen van de conrete vraag van de Brusselse B2B afnemers. Deze info zal mee bepalend zijn bij de keuze van de producenten die deel uitmaken van het samenwerkingsverband. 

2/ Verankeren van samenwerkingsverbanden tussen producenten tot voedselhubs in de rand rond Brussel en ook op verschillende geografisch iteressante locaties rond Brussel waardoor het mogelijk wordt Brussel vanuit verschillende hoeken met duurzame land-en tuinbouwproducten te beleveren. 

3/ De levering van de producten via een logistieke partner vanuit de HUBS naar de verschillende B2B kanalen in onze hoofdstad moet kunnen gebeuren op een rendabele en duurzame manier met oog voor continuïteit na afloop van het project. 

4/ De bekendmaking van het project maar vooral van de realisatie van de HUBS bij de Brusselse bevolking

Hup Hub Brussel start op 1 juli 2020 en werd aangekondigd via dit filmpje.

Ter info: dit inspirerend project is alleen beschikbaar in het Frans

NOJAVEL asbl est une épicerie solidaire et une banque alimentaire BIO.

Ses objectifs sont à la fois la lutte contre la précarité et la lutte contre le gaspillage alimentaire.

A travers ses activités de revalorisation des déchets, l'association vise à améliorer la vie des personnes fragilisées, entre autres via son épicerie solidaire bio gratuite, mais soutient aussi les associations d'aide aux plus démunis, via sa banque alimentaire.

En ne redistribuant que des produits bio, nous permettons à notre public de bénéficier de produits de qualité et d'ainsi améliorer leur quotidien alimentaire.

Ter info: dit inspirerend project is alleen beschikbaar in het Frans

Le Réseau LOCO vise à contribuer à l’amélioration de l’approvisionnement et de la logistique des organisations d’aide alimentaire en Région bruxelloise. LOCO est porté par des organisations actives dans l’aide alimentaire ainsi que par des communes et des CPAS, qui collaborent étroitement.

En 2016, la Concertation Aide alimentaire, animée par la Fédération des Services Sociaux Bicommunautaire (FdSS-FdSSB), a élaboré un diagnostic des contraintes logistiques qui pèsent sur l’approvisionnement des organisations d’aide alimentaire (groupe de travail « Logistique collaborative »). Ce diagnostic a mis en évidence que le don d’invendus alimentaires représentait une réelle opportunité d’amélioration en quantité, qualité et diversité des approvisionnements, mais qu’il engendrait de nouvelles contraintes logistiques pour les organisations, en particulier pour les plus petites d’entre elles. Pour ces organisations, la collecte et la gestion d’invendus mobilisent des moyens humains et matériels importants, éventuellement au détriment de l’accueil et de l’accompagnement social des bénéficiaires. 

C’est dans ce contexte que s’est développé le Réseau LOCO – pour Logistique Collaborative – un réseau d’organisations d’aide alimentaire qui se base sur le partage et la mutualisation des expertises, des contacts et des moyens. Celui-ci vient renforcer deux autres projets deja existants, sur cette même thématique qu'est l'aide alimentaire et son approvisionnement : Soli-Food et la Bourse aux dons .

LOCO se structure en antennes logistiques animées par des acteurs concernés par l’aide alimentaire sur un même territoire, le plus souvent celui d’une commune ou celui de plusieurs communes voisines. Ces antennes identifient les besoins d’aide alimentaire de leur territoire ainsi que les moyens qui peuvent être mutualisés. Elles soutiennent la mise en œuvre des activités logistiques et d’approvisionnement en termes de collecte, stockage, transport et distribution des invendus.

Actuellement, ce réseau se compose des organisations suivantes : le projet HUB m brussels du CPAS d’Ixelles, le projet Invendus pas perdus de la commune de Schaerbeek, le projet CDAG du CPAS d’Uccle, la coordination Aide Alimentaire Jettoise porté par CABA Jette, l’équipe Bru-Cap de la Croix-Rouge de Belgique, le projet Dream du CPAS de Bruxelles et l'Ilot ASBL.  Le réseau est appelé à se développer avec l’adhésion d’acteurs venant des autres communes de la Région de Bruxelles-Capitale.

Objectifs :

• La collaboration des acteurs qui s’y engagent ainsi que la mutualisation de leurs moyens, expériences, expertises ;
• La facilitation de l’approvisionnement et la logistique des organisations d’aide alimentaire de la région de Bruxelles-Capitale, particulièrement en ce qui concerne la collecte et redistribution d’invendus alimentaires ;
• L’amélioration de la qualité, quantité, diversité de l’approvisionnement pour répondre de manière plus adéquate aux besoins des organisations d’aide alimentaire.

En 2019, le réseau a recolté et redistribué 783 tonnes d’invendus alimentaires.

Het 100% Home made Libellule project werd in 2019 uitgevoerd door de gemeente Etterbeek in samenwerking met het OCMW van Etterbeek, met de steun van Leefmilieu Brussel in het kader van de Good Food strategie.

De doelstellingen van het project waren :

Promoot en laat mensen ontdekken hoe ze lokale en seizoensgebonden groenten en fruit kunnen koken die weinig gebruikt worden door de klanten van de sociale kruidenierswinkel;
Om mensen de producten te laten ontdekken die beschikbaar zijn in de sociale kruidenierswinkel, in het bijzonder die van het voedselhulpprogramma, om ze in de kijker te zetten en de creativiteit bij de bereiding van hun maaltijden aan te moedigen;
Geef eenvoudige, snelle recepten door, waarvoor weinig apparatuur nodig is, voor een gezonder en duurzamer dieet;
Ontdek hoe je een fruit of groente in zijn geheel kan koken en geef anti-gaspijptips;
Geef ideeën voor het hele gezin, van ontbijt, tot lunch en diner + snacks met producten die alleen worden aangeboden door de sociale kruidenierswinkel.
We werkten samen met de klanten van de Espace Libellule van het OCMW Etterbeek, dat bestaat uit een zeer multicultureel publiek uit alle lagen van de bevolking. Aan het begin van het project merkten de verantwoordelijken van de sociale kruidenierswinkel dat veel groenten en fruit uit onverkocht voedsel en uit de groentetuin van de deelnemende tuinen moeilijk te verlaten waren en zo voedselverspilling veroorzaakten. Dit was te wijten aan een gebrek aan kennis over sommige van deze groenten en fruit en hoe ze te koken.

Om deze groenten en fruit, evenals alle aangeboden producten, bekend te maken bij de klanten van de kruidenierswinkel, ontstond het idee om wekelijks workshops aan te bieden met twee duurzame voedselcoaches. Het doel was dat de coaches recepten zouden samenstellen met producten die alleen worden aangeboden in de sociale kruidenierswinkel. Voor elke workshop kregen ze een lijst met beschikbare groenten en fruit en bereidden ze hun recepten daarop voor.

De nadruk lag op gezelligheid, eenvoud, vriendelijkheid en luisteren. De coaches maakten de deelnemers bewust van een eenvoudige maar slimme keuken, gemaakt met de producten die verkrijgbaar zijn in de sociale kruidenierswinkel. De principes van een lokaal en seizoensgebonden dieet werden ook overgebracht, evenals de voedingsaspecten van de gebruikte producten en de tips om voedselverspilling te voorkomen of om recepten voor een heel gezin te plannen.

De resultaten

Sinds de uitvoering van de kookworkshops hebben de sociale winkelmanagers gemerkt dat het groente- en fruitaanbod gemakkelijker vertrekt. Deze constatering is bevestigd door de partijen die regelmatig de kookworkshops bijwonen. Inderdaad, dankzij de kookworkshops hebben ze seizoensgebonden fruit en groenten kunnen ontdekken die soms weinig bekend zijn (pastinaak, zwarte radijs, kool...) en hebben ze geleerd hoe ze moeten koken. We kunnen onder andere gedragsveranderingen noemen:

De ontdekking van nieuwe voedingsmiddelen en hun voedingswaarde;
Het bereiden van "zelfgemaakte" maaltijden in plaats van blikvoer (bijv. soepen of pesto's);
Het ontdekken van eenvoudige recepten die snel kunnen worden bereid (bijv. quiche);
Het ontdekken van antigaspische tips (bijvoorbeeld koken met groentetoppen, of het gebruik van groene prei in soep);
De ontdekking van gezondere kooktechnieken (stoomkoken, olijfolie...).
Ook is er een 100% geïllustreerd receptenboekje gemaakt van de recepten die tijdens de workshops zijn gemaakt. Het doel van dit boekje is om de vele nationaliteiten die de Espace Libellule bezoeken in staat te stellen de recepten alleen met foto's te reproduceren.

Dit boekje wordt ter beschikking gesteld aan de klanten van de sociale kruidenierswinkel en zal worden verspreid op de bewustmakingsstands die we tijdens gemeenschappelijke evenementen organiseren.

Geleerde lessen 

Het succes van het project is grotendeels te danken aan de herhaling van de kookworkshops, die wekelijks worden georganiseerd en die de loyaliteit van het publiek van de sociale kruidenierswinkel hebben vergemakkelijkt. Daarnaast werden de workshops gehouden in het jeugdcentrum 'Face B', gelegen tegenover het OCMW, wat de loyaliteit van het publiek vergemakkelijkte omdat zij de buurt kennen.

Daarnaast werkten we ook samen met dezelfde twee coaches die afwisselend de organisatie van de workshops deelden. Hierdoor konden ze een vertrouwensrelatie opbouwen met het publiek, wat hen ertoe aanzette om elke week terug te komen.

Tot slot droeg ook de systematische herinnering aan de workshops op de openingsdagen van de sociale kruidenierswinkel, evenals de aanwezigheid van affiches in de lokalen, bij aan de vertrouwde aanwezigheid van veel deelnemers.

Be Circular volgt de actualiteit rond de circulaire economie in Brussel en informeert over de bijhorende strategie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De site heeft nu een ondersteuningsplatform voor de circulaire economie opgericht.

Dat verzamelt informatie, inspirerende projecten, begeleiding, financierings- en huisvestingsmogelijkheden voor initiatieven binnen het domein van de circulaire economie.

Heeft u een Good Food-project dat kadert binnen een korte keteninitiatief? Dan kan dit platform u zeker van pas komen!