Een systeem dat almaar wranger wordt
Vervuilende landbouw, overbevissing die de biodiversiteit bedreigt, een energieverslindende industrie en transportsector, verpakkingen die voor afvalbergen zorgen … Onze voeding die vandaag gekenmerkt wordt door sterk verwerkte producten, dierlijke eiwitten en verspilling, is verantwoordelijk voor een kwart van onze ecologische voetafdruk .
En de gevolgen situeren zich niet alleen op ecologisch vlak. Onze levensmiddelen reizen immers ook de wereld rond, wat maakt dat dit geglobaliseerde systeem ook economische en sociale rampen veroorzaakt, die alle bevolkingsgroepen treffen:
- Verdwijning van de familiale landbouw;
- Exploitatie van de zuidelijke landen;
- Instabiliteit van de grondstoffenmarkten;
- Hongersnood en ondervoeding;
- Explosie van aan landbouw en voeding gerelateerde ziektes;
- Verlies van heel wat knowhow;
- …
De lijst van ernstige verstoringen is lang en onze voeding geldt intussen dan ook als een grote maatschappelijke uitdaging.
Met de 15 kg voedingsmiddelen die er per persoon en per jaar verspild worden, het feit dat 10% van zijn bevolking met zwaarlijvigheid kampt en dat er elk jaar meer dan 30.000 mensen van voedselhulp afhankelijk zijn, betreft deze uitdaging zeker ook het Brussels Gewest. Bijna één miljoen tweehonderdduizend inwoners en honderdduizenden dagelijkse pendelaars voeden, is dan ook geen sinecure. Maar dat maakt het potentieel van een overschakeling naar een ander systeem qua economische dynamiek, werkgelegenheid, maatschappelijke meerwaarde en levenskwaliteit voor de Brusselaars er natuurlijk niet minder op, wel in tegendeel!
Recepten die bij iedereen in de smaak zullen vallen
De oplossingen zijn namelijk bekend en de Belgische hoofdstad is dan ook al begonnen met haar evolutie naar een voedingssysteem dat meer oog heeft voor mens en planeet.
En ook de Brusselaars nemen stap voor stap, elk op zijn of haar eigen tempo en volgens zijn of haar eigen mogelijkheden, de principes van een gezonde en duurzame voeding over in hun consumptiegewoonten en dat voornamelijk via:
- Het gebruik van lokale seizoensproducten;
- Een vermindering van de geconsumeerde hoeveelheid dierlijke eiwitten en de introductie van plantaardige alternatieven;
- Het gebruik van producten uit de biologische landbouw;
- Het gebruik van onverwerkte en verse producten ;
- Het verrichten van aankopen bij korte keten;
- Het niet eten van bedreigde soorten en het opteren voor producten afkomstig van de duurzame visserij;
- Het gebruik van fairtrade-producten voor wat uit het Zuiden komt (koffie, thee, exotisch fruit enz.);
- Zonder natuurlijk de onontbeerlijke strijd tegen de verspilling te vergeten als doeltreffende manier om een beetje geld vrij te maken voor de aankoop van kwalitatieve producten.
Kortom, een overheerlijke cocktail die de originaliteit, de kwaliteit en de smaak verzekert van wat er op ons bord belandt! En eveneens een veelvoud van mogelijke actiepistes, voor elke leeftijd, smaakvoorkeur en beurs.
Een collectief menu
Om voor dit alles te kunnen zorgen, moet in feite de hele voedselomgeving van de stad evolueren en om deze uitdaging tot een goed einde te brengen, moeten alle actoren daar hun steentje toe bijdragen. We denken dan met name aan:
- De lokale producenten;
- De ondernemingen uit de voedingsmiddelenindustrie;
- De handelaars;
- De restaurateurs;
- De overheid;
- De bedrijven;
- De crèches, scholen en universiteiten;
- De rusthuizen, gezondheidscentra en ziekenhuizen;
- De verenigingen en collectieve leefruimten;
- De jeugdbewegingen;
- De theaterzalen en organisatoren van festivals;
- ...
Naargelang ieders activiteiten en opdrachten bestaat de uitdaging er daarbij niet alleen in om het aanbod te laten evolueren, maar ook om gebruik te maken van de geweldige pedagogische tool en de kostbare ruimten rond het thema voeding, waar er plezier gemaakt kan worden en waar men een gezellige tijd kan beleven.
Of u nu zelf burger, bedrijf, openbare instantie of vereniging bent, werp zeker eens een blik op dit Good Food-portaal om er de vele hulpbronnen te ontdekken en inspiratie op te doen: innovatieve projecten, begeleidingsdiensten, verenigingen, opleidingen, projectoproepen, diverse hulpmiddelen, enz.