Burgers

Ligt er in jouw buurt een plek die je wilt aanleggen met een of meerdere fruitbomen? En die je samen met buurtbewoners wilt verzorgen, plukken en koesteren? Dan is een Verger Partagé of Buurtboomgaard ongetwijfeld iets voor jou!

Na het succesverhaal van de samentuinen, zet Velt nu ook haar expertise in om gedeelde buurtboomgaarden te ondersteunen. Of je nu een buurtboomgaard organiseert als gemeente, bedrijf, school, vereniging of een gewone groep mensen, in de handleiding van Verger Partagé lees je alles over hoe je van start gaat.

Hulp nodig bij het schrijven van je dossier? Velt helpt je graag bij het waarmaken van je plannen. Contacteer ons op vergerpartage@velt.be.

Sociale huurders beschikken in de meeste OVM's over gemeenschappelijke tuinen en pleintjes. Deze tuintjes brengen wat meer groen in de wijk en bieden de kans aan bewoners om elkaar te ontmoeten. Vriendelijkheid staat centraal in deze gemeenschappelijke moestuinen. Tuin 67, gelegen in de Marbotinstraat 67, opent bijvoorbeeld iedere dag haar deuren voor het publiek vanaf 16u. Je kan er terecht voor een "koffiepauze". 

Een tuin waar eenzaamheid geen wortel schiet

De tuin van het Brusselse OCMW-rusthuis Anne-Sylvie MOUZON werd, in samenwerking met GoodPlanet Belgium, omgetoverd tot ‘Het Kleine Paradijs’. Een groen plekje om in te werken, te wandelen en van te genieten. Senioren en kinderen komen samen tuinieren en spelen. Mensen uit de buurt steken een handje toe. Vogels, kevers, vlinders en ander klein grut uit de natuur voelen zich er ook thuis.

Meer info : https://www.goodplanet.be/nl/generatietuin-het-kleine-paradijs/

Ter info: deze studie bestaat enkel in het Frans

Le projet ULTRA-TREE a étudié la viabilité de projets de maraîchageprofessionnel (péri-)urbains en pleine terre sur très petites surfaces en phase de lancement. L’enjeu ayant motivé ce projet a été de savoir comment soutenir efficacement l’installation de projets de maraîchage (péri-)urbain sur petites surfaces pour satisfaire la demande bruxelloiseen fruits et légumes de manière durable.

La recherche a été menée au départ de deux terrains d’expérimenta-tion, situés à Anderlecht:

• L’Espace Test Agricole «Graines de Paysans», destiné à un public de ma-raîchers cherchant à s’installer professionnellement et souhaitant tester leurs activités agricoles en bénéficiant d’un accompagnement tech-nique, économique et organisationnel afin de développer des modèles économiques viables;
• Le Champ-à-Mailles - espace potager de la Maison Verte et Bleue, mo-dèle agricole diversifié selon des “techniques bio-intensives” intégré dans le cadre d’un projet plus large de sensibilisation et éducation à l’alimentation durable.

Ter info: dit inspirerend project is alleen beschikbaar in het Frans

Pour une culture en bacs sur toit

• La méthode testée:

Système de bacs avec réserve d’eau et billes d’argiles pour faire remonter l’eau par capillarité dans le bac supérieur contenant le houblon. Les bacs ont été construits avec des futs de bières de 30L non consignés. Une structure triangulaire en bois protège le tout et sert de support à la fois à une « hampe » de 3-4 m (pour la première année) pour faire grimper le houblon et un parapluie retourné pour la récupération de l’eau de pluie. Le système de parapluie inversé serait autonome si la pluviométrie à Bruxelles était constante sur l’année.L'année 2018, avec sa longue période de sécheresse, a démontré la nécessité d’un arrosage d’appoint, d’où la décision de placer un système de goutte-à-goutte en cas d’absence prolongé de pluie.

• Matériel utilisé pour les constructions de 56 bacs à houblon en upcycling: 56 fûts jetables, 56 seaux d’olive, 56 bouteilles PET, env. 200 palettes en bois, 90 litres de billes d’argile récupérées, 168 bouchons en liege, 1500 litres de substrats compost/terreau.

Pour une culture sur friche (contact du bac avec le sol)

• Matériel : géotextile + machine à coudre & fil à coudre résistant + grillage à poule + paille (un petit balot pour 5 bacs) + pince à coupe
• Isolation des bacs d'une couche de 5cm de paille fixée avec du grillage à poule. Cela permet à la fois d'isoler la terre et les racines (garde l'humidité en été et protège du gel en hiver) et de servir de gite pour certains insectes comme les perces-oreilles qui s'occuperont des pucerons .
• Quelle taille de bac idéale? Plusieurs formats ont été testés. D'ici quelques années nous pourrons évaluer l'impact de la taille du bacs sur la qualité et quantité de houblons produits.
• Privilégiez la pose des bacs contre des murs avec cordes (6-8m)

Pour les plants qui ne sont pas contre des murs

•  méthode testée = style parasol :
• Enfoncer un tube en métal creux de 60cm dans une profondeur de 40/40cm du sol. Ex : poteaux de signalisation – échafaudage – arceaux vélos ... ca se trouve d'occasion facilement. 
• Insérer un mat d'environ 5-6 m de haut et placer des cales pour qu'il ne tangue pas! On a testé avec des bambous de 5-7cm de diamètre.
• En fonction de la solidité/hauteur de votre mat, vous pourrez y accrocher au sommet 1 ou plusieurs cordes que vous dirigerez vers les plants de houblons
• Houblon sur l’espace public : Soyez attentif au lieu d’implantation des houblons. En effet, un éclairage public permanent et trop intense pourrait limiter la formation de cônes . 
• A terme, il serait intéressant d'étudier l’influence de différents milieux urbains, taille de pots, orientation, pleine terre, variété, exposition a la lumière artificielle, ... sur la croissance et sur la floraison.

Ter info: deze tool bestaat alleen in het Frans

Un nouveau concept en pleine expansion

Le concept des frigos solidaires provient du concept « Foodsharing », ou partage de nourriture. Ce concept a été développé pour la première fois en Europe en Allemagne en 2012. Les frigos solidaires sont des initiatives citoyennes émergentes permettant à la fois de lutter contre le gaspillage alimentaire et contre la pauvreté en redistribuant les invendus et restes alimentaires frais. Aujourd’hui, il existe déjà 7 frigos en région bruxelloise et 7 autres sont en préparation. Le mouvement ne fait que commencer. Et quand on sait qu’un seul frigo solidaire bruxellois distribue jusqu’à 60 tonnes d’invendus par an, il est clair que la multiplication de ce concept dans les différents quartiers de Bruxelles aurait un impact social et environnemental considérable.

Un concept accessible à tous grâce au projet BE COOL

Chaque frigo solidaire a son propre mode de fonctionnement, son indépendance et sa propre vision du frigo solidaire. Il peut s’agir d’un local ouvert ou de frigos en front de rue. Ouvrir un frigo solidaire ne nécessite pas beaucoup de fonds ni beaucoup de matériel au départ. Il suffit de connaitre quelques règles.

Le guide BE COOL a été créé par l’asbl POSECO avec le soutien de Bruxelles Environnement. Il a pour objectif de fournir toutes les clés et astuces pour se lancer dans un projet dans son quartier en toute simplicité.

À qui s’adresse ce guide ?

Ce guide est destiné à deux types de publics :

• Les personnes impliquées dans un projet de frigo solidaire déjà existant en Région bruxelloise et qui recherchent des conseils pour faciliter sa gestion et assurer sa pérennité
• Les personnes qui aimeraient lancer une nouvelle initiative de frigo solidaire en Région bruxelloise et qui désirent obtenir toutes les informations nécessaires pour mener à bien leur projet.

Vous vodus reconnaissez dans l’un de ces profils ? Alors ce guide vous est destiné ! Nous vous invitons donc dès à présent à commencer votre lecture.
Et si vous souhaitez partager des expériences ou émettre des suggestions d’amélioration par rapport à ce guide, n’hésitez pas à nous contacter par mail à l’adresse projets@poseco.org.

Ces ateliers alliaient cuisine et expérimentation d'outils pédagogiques en vue d'un transfert dans leurs pratiques. Les grands-parents participant·e·s ont pu, à leur tour, réaliser des ateliers éducatifs selon des approches pédagogiques actives en privilégiant des produits locaux/de saison, les protéines végétales et en limitant les gaspillages.

Les ateliers culinaires proposés :

• Introduction à la germination et fabrication d’un germoir avec des matériaux de récup ;
• Apéro : tahinade santé & crudités ;
• Repas de midi : burgers veggie aux légumes & noix, taboulé de quinoa aux herbes de saison, salade de fenouil à l’orange, salade verte, mousse au chocolat réalisée avec l'eau de pois chiches et cuirs de fruits.
• Lors de la première journée, il avait été demandé aux participant·e·s d’apporter un ingrédient dont ils ne savent que faire : nous avons alors créé sur base d'un sac d’orties et de gingembre une poêlée d’orties aux poireaux et sauce soja et une gingerade (boisson au gingembre).
• La deuxème journée a mis le focus sur les protéines végétales un peu plus funs que le traditionnel ‘riz-lentilles’, ainsi que sur les thèmes suivants : comment diable faire avaler des légumes aux enfants ?, la cuisine énergétique (vitalité et transformation basse énergie), les sauces qui sauvent. Pour ce faire, nous avons concocté le menu suivant : pesto de petits pois, soupe de betteraves, pomme, estragon, soupe de carottes et lentilles corail, cupcakes au potimarron et flocons d’avoine, krumix  (panais – feta – raisins secs – échalotes - noisettes), sauce au yaourt, mayonnaise au panais et pommes noisettes vanille fèves chocolat.

Les outils pédagogiques expérimentés :

• Chacune et chacun s'est présenté.e au groupe au travers de son plat préféré ;
• Découverte de l’outil "A table", posters de famille à travers le monde et pistes d’exploitations pédagogiques ;
• Présentation d'une méthodologie d’éducation à l’alimentation durable et découverte d’autres outils d’animation sur le sujet (jeux, ouvrages de recettes, posters, dossiers d’activités…) ;
• Expérimentation du jeu Game of Food, jeu d'équipes où il faut créer des menus durables ;

• Activités ludiques et faciles à mettre en oeuvre avec des enfants : le touché-croqué de fruits et de légumes, découverte sensorielle d'aliments (par 2, les participant.e.s se sont fait goûter des aliments à l’aveugle, sentir des épices sans les voir, ont manipulé des aliments cachés dans des sacs opaques…), nous avons aussi réalisé des présentations culinaires attrayantes pour les enfants comme les bateaux chicon-betteraves, taillé/sculpté des formes dans des légumes, coupé un concombre en spirale, un radis en étoile… Plusieurs ouvrages et outils pédagogiques, dont étaient issues ces activités, ont également été présentés : Au pays des Zmiams ; Recettes saines et gourmandes pour enfants récalcitrants ; Recettes GoodFood ; Au secours, mes petits enfants débarquent dans ma cuisine! ; Nos bonnes recettes pour la Planète...

Afbeelding

Afbeelding

Ter info: deze studie bestaat enkel in het Frans

S’inscrivant dans la continuité du recensement réalisé en 2013 et d’autres initiatives visant à favoriser l’implantation des potagers en ville (politique Good Food), cette étude a pour objectif de mettre à jour la base de données existante relative aux potagers urbains collectifs en Région de Bruxelles-Capitale.

Afin d’atteindre ces objectifs, la mission s’est divisée en plusieurs tâches:

• Recenser les sites potagers existants, nouveaux ou supprimés, à venir ou menacés.
• Réaliser le SIG lié à ce recensement
• Faire l’état des lieux de la situation en 2018 et la comparaison avec la situation de 2013

Retrouvez l'étude dans son entièreté.

Si vous souhaitez utiliser les données cartographiques dans un logiciel SIG, voici le lien vers le webservice WFS : https://wfs.environnement.brussels/belb?

Deze pagina is door de ondernemer geschreven in het Frans en werd automatisch vertaald. 

Ter info: dit inspirerend project is alleen beschikbaar in het Frans

Van januari tot juni 2018 volgde een groep vrouwen die bij Gaffi een alfabetiseringscursus volgden een module over duurzame voeding. Het project werd uitgevoerd in samenwerking met Astrid Galliot en de coöperatieve supermarkt BEES coop.

Voeding is een prachtige ingang om de wereld en haar disfunctioneren te begrijpen, bewust naar oplossingen te zoeken en alternatieven te ontdekken. Het alfabetiseringspubliek is gevoelig voor deze kwesties en vooral voor het begrijpen van de Noord-Zuidrelaties. Het beschikt over kennis en wijsheid uit de culturen van herkomst. Zijn dubbele blik op de samenleving van herkomst en de samenleving van het gastland verrijkt de projecten die we bij Gaffi rond dit thema uitvoeren.

In 2018 hebben we in het kader van een Good Food-project een module georganiseerd die tot doel had het bewustzijn te vergroten rond duurzame voeding, inzicht te verschaffen in en na te denken over het huidige ontwikkelingsmodel en de impasses daarvan, en concrete pistes voor verandering uit te werken en te implementeren voor een evenwichtiger, gezonder, milieuvriendelijker en ecologischer voedingspatroon. 
Deze module was bedoeld voor vrouwen uit volks- en multiculturele milieus die bezig zijn met alfabetisering.

Doelstellingen

• Bewustmaking rond duurzame voeding, rekening houdend met de problemen en vragen van een publiek van vrouwen van diverse afkomst met weinig of geen scholing die in precaire sociaaleconomische omstandigheden leven: vragen rond voeding hebben onder meer betrekking op gezondheid en toegang tot gezonde voeding voor gezinnen die onder de armoedegrens leven.
• De deelnemers ertoe aanzetten om oplossingen te bedenken die beantwoorden aan de geïdentificeerde behoeften en deze door te geven aan een breder publiek (familie, omgeving, gemeenschap van herkomst, buurt).
• Kennis en vaardigheden op het gebied van koken in verband met duurzame voeding ontwikkelen door gezamenlijk nieuwe kennis en praktijken op te bouwen.
• Interculturele uitwisselingen bevorderen, de middelen en vaardigheden van migrantenvrouwen met weinig of geen scholing delen, valoriseren en ontwikkelen.
• De toenemende armoede bestrijden door het ontwikkelen van een collectieve bewustmakingsactie, in het kader van permanente educatie, herovering, solidariteit en dialoog.

Een participatieve aanpak om voeding te herzien

Het project maakte deel uit van een permanente educatie die bijzonder participatief wilde zijn en gericht was op experimenteren, bewustwording en emancipatie:

• Uitgaan van de kennis van de groep, deze valoriseren en delen (met name via culinaire workshops om zowel kennis te valoriseren als te experimenteren, te transformeren en nieuwe kennis te creëren).
• Bewustwording en collectieve reflectie over voedselvraagstukken stimuleren:
  • ontcijfering van het systeem van voedselproductie en -consumptie aan de hand van verschillende hulpmiddelen (het touwspeelspel, een fototaal over de wekelijkse eetgewoonten van verschillende gezinnen over de hele wereld, een film over de industriële vleesproductie),
  • alternatieven aanreiken door ontmoetingen met referentiepersonen (tuinders, coöperanten) en bezoeken (de coöperatieve supermarkt BEES coop in Schaarbeek, partner van het project, het Groene en Blauwe Huis in Anderlecht)
• concrete acties voorstellen die verandering brengen in het dagelijks leven van de deelnemers.

Voeding, een thema om te begrijpen en om actie te ondernemen

Ons programma heeft de deelnemers een beter inzicht gegeven in voedingsuitdagingen en hen in staat gesteld deze nieuwe kennis te integreren in bewuste voedingskeuzes. Tijdens het proces hebben we gemerkt dat ze hun eet- en gezondheidsgewoonten hebben aangepast.

De bewustmakingsworkshops hebben tal van effecten gehad:

• op het vlak van zelfvertrouwen en vertrouwen in eigen kunnen 

“Voordat ik aan de module begon, had ik gehoord dat biologisch goed was, maar ik begreep niet waarom. Nu weten we dat! Dat geeft moed om het te doen!”

• op het gebied van culturele openheid

“Ik heb geleerd om recepten uit verschillende landen te combineren.”
“Door deel te nemen aan deze module hebben we de solidariteit binnen onze groep versterkt.”

• op het gebied van veranderingen in eetgewoonten

“We zijn anders gaan kijken: we letten op wat we eten en hoe het voedsel is geproduceerd.” 
“Nu let ik er goed op dat ik de juiste hoeveelheden koop en bereid om verspilling te voorkomen.”
“We eten veel minder vlees en koken in plaats daarvan linzen.”

• wat betreft de bereidheid om gezonde voeding door te geven aan hun kinderen en hun omgeving.

« Ik heb veel dingen geleerd die ik aan anderen kan vertellen: hoe je goed eet, wat goed is voor je gezondheid. Ik heb al recepten aan mijn zussen doorgegeven. »

Zin om mee te werken aan een meer duurzaam leefklimaat in je wijk? Je hoofd zit vol ideeën maar je weet niet hoe je eraan moet beginnen?

Projectoproep Vooruit met de Wijk van Leefmilieu Brussel werd in het leven geroepen om je te helpen met de uitvoering van je collectieve wijkprojecten, met misschien wel financiële steun tot 15 000 €.

Vooruit met de wijk: wablieft?

In 2016 heeft Leefmilieu Brussel zijn burgerprojectoproepen samengebracht via de overkoepelende oproep Vooruit met de Wijk. Elk jaar worden burgercollectieven gevraagd om een duurzaam project voor te stellen dat ze binnen hun wijk wensen te ontwikkelen.

Dit project moet in de eerste plaats participatief zijn. Het richt zich tot de wijkbewoners en is opgebouwd rond hun ideeën, hulpmiddelen, motivaties en vaardigheden. De projectdragers moeten zich volledig openstellen naar de wijk en zoveel mogelijk mensen rond het project scharen. Het is immers de bedoeling om de wijk nieuw leven in te blazen en de levenskwaliteit in de wijk te verbeteren door de bewoners warm te maken voor milieubescherming en duurzame ontwikkeling. Het project kan dan ook verschillende thema's beslaan, zoals:

• Bieden van meer Good Food, seizoensgebonden, lokale en evenwichtige voeding via projecten rond culinaire workshops (bewaring van voedingsmiddelen, koken met restjes ...), het aanleggen van collectieve moestuinen of het bouwen van kippenhokken … altijd met een open blik op de wijk;
• Zorgen voor meer natuur binnen de wijk, via het ontwikkelen van projecten rond vergroening van gevels, door het uitbouwen van gemeenschappelijke ruimten om biodiversiteit te verhogen;
• Uitwerken van buurtcompostering om gebruik van organisch afval te bevorderen;
• Een 'zero waste' project met DIY-workshops, een systeem voor het uitwisselen van gereedschap of een plaats voor de occasionele verhuur van gebruiksvoorwerpen;
• Of de realisatie van een reeks projecten met verschillende thema's op schaal van de hele wijk met de Participatieve Duurzame Wijken, in het geval van grotere en vaak duurdere projecten.

Ontdek Vooruit met de Wijk projecten bij u in de buurt!

• Ontdek de kaart Vooruit met de Wijk

Wie kan aan deze projectoproep deelnemen?

De projectoproep is gericht op groepen van burgers, buren, kennissen, vrienden, dezelfde straat of wijk die gezamenlijk een project willen opzetten. De projectoproep is eveneens gericht op feitelijke verenigingen alsook op bepaalde soorten vzw's (vrijwilligers-vzw's, bestaande uit de burgers van het betrokken project).

De enige voorwaarden? Een stuurgroep van minstens 5 personen vormen dat het project gedurende zijn hele ontwikkeling zal dragen, en een participatieve werking verzekeren.

Raadpleeg de volledige modaliteiten voor meer informatie over de ontvankelijkheidscriteria van de projecten.

Welke steun wordt geboden door Leefmilieu Brussel?

Wordt uw project geselecteerd, dan komt het in aanmerking voor verschillende soorten steun: 

• Begeleiding door professionals, om te zorgen voor technische uitwerking van het project en methodologische aspecten ervan en ook voor opzetten van groepsbeheer;
• Financiële steun tot 15 000 € voor de participatieve duurzame wijken en tot 3 000 € voor de andere projecten;
• Opleidingen te kiezen uit een gezamenlijk thematisch programma;
• Netwerkvorming: bezoeken ter plaatse, gesprekken met projectbeheerders;
• Methodologische tools en technische fiches, online beschikbaar.

Overtuigd? Laat je inspireren ... en vlieg erin!